Erdemli Siyasetin Işığında Merkez Partilerin Önemi

 Son günlerde kamuoyunda, siyasi partilerin birbirleriyle görüşmesi yadırganıyor. Bu durumun temelinde, geçmişte siyasi partiler arasında yaşanan sert söylemler ve radikal tutumlar yatıyor. Geçmişte birbirlerine karşı zehir zemberek sözler sarf eden siyasi partilerin, toplumsal uzlaşının sağlanması gerektiği bir dönemde bir araya gelmesi, niyetleri ne kadar iyi olursa olsun, kamuoyunda samimiyetsiz bulunabiliyor.

Elbette siyasette zaman zaman sert politik söylemler olabilir; ancak her şeyde olduğu gibi siyasetin de bir dengesi vardır. Bu denge korunmadığında, siyaset zedelenir ve toplumda siyasete olan güven azalır. Devlet ise siyaset ile yönetilir. Özellikle devletin zor zamanlarında ve toplumsal karar süreçlerinde, siyasi dengeyi gözetmek ve erdemli siyasetin gereklerini yerine getirmek elzemdir. Erdemli siyaset; adaletli olmayı, karar alma süreçlerinde ve kamu kaynaklarının kullanımında şeffaflığı, yöneticilerin icraatlarından sorumlu tutulduğu hesap verebilirliği esas alır. Ayrıca yalan ve manipülasyondan uzak, dürüst bir anlayışı benimseyerek kişisel çıkarlar yerine toplumun genel refahını gözetmeyi gerektirir.

Farklı görüşlere saygı göstererek hoşgörülü bir yaklaşım sergilenmeli, halkın siyasal süreçlere katılımı teşvik edilmeli ve toplumun kültürel ve etik değerlerine duyarlılık gösterilmelidir. Popülist yaklaşımlardan kaçınılarak uzun vadeli düşünülmeli; halkın ihtiyaçlarına duyarlılıkla yaklaşan, empatik ve çözüm odaklı politikalar üretilmelidir. İşte budur erdemli siyaset.

Erdemli siyaset, siyasi yelpazenin her kesimini kapsayacak bir anlayışı ifade eder. Çünkü siyasetin temelinde ahlaki değerler, adalet ve toplumsal fayda yatmalıdır. Günümüzde siyasete ve bürokrasiye duyulan güvensizlik, erdemsiz siyasetin ve güven vermeyen politikaların bir sonucudur. Erdemsiz siyaset; gerçek dışı söylemleri, toplumun ortak iyiliğini değil, bireysel veya grup çıkarlarını önceliklendiren anlayışı temsil eder.

Merkez Partilerin Önemi

Şu anda ülkemiz siyasetinde bir merkez parti yokluğu var. Erdemli siyasetin özelliklerini en çok taşıması gereken parti tipi olabilir merkez partiler. Bu tespiti, siyaset bilimi açısından yapıyorum. Ancak kendisini pratikte merkeze konumlayan bir siyasi parti, eğer erdemli siyasetin gereklerini yerine getirmezse, bu durum yalnızca o siyasi partiyi bağlar. Merkez partilerin sahip olması gereken özellikler, toplumsal dengeyi ve uzlaşıyı sağlama kapasitesine dayanır.

Merkez partiler, toplumun geniş kesimlerine hitap eden, aşırılıklardan uzak, ılımlı, pragmatik ve gerçekçi bir siyaset anlayışını temsil ederler. Bu özellikler, merkez partileri erdemli siyasete daha yakın kılar. Bununla birlikte, ideolojik esneklikleri sayesinde toplumdaki farklı kesimlerin bir arada yaşamasına olanak sağlarlar. Ancak bu esneklik, asla ilkesizlikle karıştırılmamalıdır. Merkez partilerin ideolojik esnekliği, toplumsal ihtiyaçlara duyarlılık göstermelerinden kaynaklanır ve ahlaki ya da milli değerlerden taviz vermek anlamına gelmez.

Bugün kamuoyunda eleştirilen siyasi partiler, genellikle bu özelliklerden yoksun olmaları ve daha radikal söylemler benimsemeleri nedeniyle tepki çekmektedirler. Elbette tüm partilerin merkez parti özelliklerine sahip olması beklenemez. Hatta kendisini merkezde konumlandıran bir parti bile bu ilkelere uymuyorsa, bu durum o partinin pratiğiyle ilgilidir. Bununla birlikte, siyasetin merkez partilere olduğu kadar erdemli siyasete uymak kaydıyla uç partilere de ihtiyacı vardır. Ancak asıl ihtiyaç, siyasette erdemli bir anlayışın hâkim olmasıdır. Çünkü uçların olmadığı bir yerde merkez de var olamaz. Merkezin olmadığı bir siyasette uzlaşı da olamaz.

Farklı ideolojik görüşlere sahip partilerin bir araya gelmesi, çoğulcu demokrasilerin doğal bir sonucudur ve yadırganmamalıdır. Aksine, teşvik edilmesi gereken bir adım olarak değerlendirilmelidir.

Sonuç

Erdemli siyasete bihakkın uyulursa, siyasete en ihtiyaç duyulan anda bir araya gelen siyasi partiler samimi bulunur. Siyaset ve mensuplarının güvenoyu artar. Sol, merkez veya sağ fark etmeksizin her türden siyasi parti, erdemli olması şartıyla siyasette yer almalıdır. Uç partilerden ziyade merkez partiler, tanımları gereği erdemli siyasete daha uygun gibi görünüyorlar; bu bir tespittir. Türkiye siyasetinde merkez partilerin yeniden güçlü bir şekilde yer alması, demokrasimiz için yeniden büyük bir kazanım olacaktır. Yeniden diyorum çünkü geçmişte, ülkemizde merkez partiler toplumu birleştirici bir rol üstlenmiş ve siyasete denge kazandırmışlardır. Günümüzde ise bu tür partilere ve temsil ettikleri anlayışa çok daha fazla ihtiyaç duyulmaktadır.